پسر محمد ناصرخان ظهيرالدوله از اعيان
دربار ناصرالدين شاه بود. پس از مردن ميرزا حسن صفى عليشاه كه رئيس جماعتى از يك
فرقه صوفيه بود و ساكن تهران بود ظهيرالدوله مقام رياست را حائز و ملقب به اقب
¨
صفا عليشاه
¨
گرديد به حسن اخلاق و ملايمت طبع و نيك نفسى مشهور بود. حكومتهاى
مختلفه در ولايات ايران كرده
در موقع توپ بستن مجلس شوراى ملى در شهر جمادى
الاولى 1326 او حاكم مازندران بود و چون از اعوان مشروطيت بود خانة معروف او را كه
در بهترين خيابانهاى تهران واقع بود(خيابان علاالدوله) به حكم شاه مخلوع به توپ
بستند و تمام اموال خانه او را به يغما بردند و مىشود گفت تمام دارائى او به هدر
رفت
|
( سعد الدوله (ميرزا جوادخان |
ميرزا جوادخان سعدالدوله پسر حاجى ميرزا
جبار ناطم المهام تذكره چى كه بعدها قونسول ژنرال در بغداد شد و نيز مدير روزنامه
¨
وقايع اتفاقيه
¨
, پسر حاجى صفرعلى خوئى بود. سابقا يعنى قبل از چهل سالگى در
تلگرافخانه در زمان رياست عليقلى خان مخبرالدوله در تبريز مستخدم بود و بعدها رئيس
مدرسه مظفرى تبريز بود
در همان اوان بواسطه بدرفتارى كه با زن خود دختر
مخبرالدوله مىكرد از طرف مخبرالدوله شديدا تنبيه و از تلگرافخانه خارج شد و كينة
اين مطلب را در دل گرفت. پس از خروج از تلگرافخانه در وزارت خارجه مستخدم شد و
مدتها در تهران مشغول بود. بالاخره در اوايل سلطنت مظفرالدين شاه وزير مختار بلژيك
گرديد, و مىگويند پايه ثروت او بواسطه خريد اسلحه اى بود كه مطفرالدين شاه در
فرنگستان به توسط او كرده بود
در حدود سال 1321 به تهران آمد. در موقعى كه
صدارت با شاهزاده عبدالمجيد ميرزا عين الدوله بود و پس از مختصرى توقف وزير تچارت
گرديد و خود را چزو متچددين قلم داد و محرمانه بر ضد عين الدوله وبلژيكيها ى مستخدم
گمرك و ماليه انتريگ مىكرد. عين الدوله مطلب را دريافت و در سال 1323 پس از قضيه
چوب زدن علاالدوله حاكم تهران تجار را, عين الدوله او را معزول كرد و به طرف يزد
تبعيد نمود
او از محل حبس فرار كرده خود را به تلگرافخانه انگليسها انداخت و در
آنجا تا پس از شش ماه به همراهى مليون تازة ايران به تهران وارد شد و از طرف تهران
وكيل گرديد. در اول خيلى كارش بالا گرفت
ولى بعد بواسطه انتريگ بر ضد مرتضى قلى
خان صنيع الدوله رئيس مجلس بواسطة كينه ديرينه و خودسريهاى ديگر در 1325 از مجلس
خارج و بعد ازمدتى كه كابينه به رياست ميرزا احمد خان مشيرالسلطنه تشكيل گرديد او
هم وزير خارجه شد. ولى بواسطه تعطيل اجزا وزارت خارجه برضد او,
تقريبا بيست و پنج روزديگرمعزول گرديد, و چون
تمام مليون برضد او بودند نتوانست در منزل بماند , به سفارت هلند رفت و متحصن گرديد
در سال 1327 كه مجلس بسته و محمد على ميرزا مستقل بود اول به وزارت خارجه و بعد
به عنوان كفيل رياست وزرا از طرف ابو القاسم خان ناصرالملك كه در فرنگستان بود رئيس
الوزرا گرديده بود
پس از فتح تهران جزو اشخاصى بود كه از تهران تبعيد گرديد و
مدتها در پاريس اقامت داشت. در سال 1333 به تهران مراجعت كرد و ثانيا بواسطه فشار
خارجيها مقام رئيس الوزرايى را به او دادند ولى بواسطة هيجان عمومى در تهران فرداى
آن روز شاه از اين عمل منصرف گرديد